Od nowego roku szkolnego 2025/2026 chcemy włączyć w nasze Wewnątrzszkolne Ocenianie wybrane elementy oceniania kształtującego („OK”), tak by wspomóc uczniów w procesie uczenia się i lepiej przygotować do uczenia się przez całe życie. Ocena kształtująca służy do tego, aby uczeń uświadomił sobie, co zrobił dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę.
Wg badań, ocenianie kształtujące przynosi duże efekty w pracy z uczniami mającymi trudności w uczeniu się, stwarza atmosferę sprzyjającą uczeniu się, przejawia się większym poczuciem własnej wartości uczniów, zaangażowaniem w proces uczenia się, samodzielnością, umiejętnością współpracy oraz świadomym uczeniem się. Pomaga uczniowi w trakcie procesu uczenia się.
Nie zmieniamy naszego wewnątrzszkolnego oceniania, tylko je uzupełniamy (!).
Nie rezygnujemy z dotychczasowych zasad oceniania (!).
Będziemy wykorzystywać elementy oceniania kształtującego na wybranych lekcjach (!).
Jakie elementy „OK” będą wprowadzone od nowego roku szkolnego?
Nauczyciel na wybranych lekcjach i przy ocenianiu wybranych prac/działań ucznia:
1.Określa cele lekcji i formułuje je w języku zrozumiałym dla ucznia.
Nauczyciel przed przystąpieniem do planowania lekcji zastanawia się, jakie cele chce zrealizować z uczniami podczas lekcji. Określa też, co chce, aby uczniowie osiągnęli. Dlatego musi tak sformułować cel, aby stał się on zrozumiały dla każdego ucznia. Pod koniec lekcji wraz z uczniami nauczyciel sprawdza, czy został osiągnięty.
2.Ustala wraz z uczniami kryteria oceniania, czyli to, co będzie brał pod uwagę przy ocenie pracy ucznia.
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało ocenie. Nauczyciel sam lub wraz z uczniami ustala kryteria oceniania – na co będzie zwracał uwagę przy ocenianiu (NaCoBeZu) czyli, co będzie dowodem na to, że cele zostały osiągnięte. Kryteria pomagają uczniom przygotować się do sprawdzianu oraz wykonać pracę tak, aby postawiony przez nauczyciela cel został zrealizowany. Nauczyciel konsekwentnie ocenia tylko to, co wcześniej zapowiedział.
3. Stosuje informację zwrotną.
Nauczyciel stawia ocenę sumującą, ale jednocześnie przekazuje uczniowi komentarz do jego pracy. Dobra informacja zwrotna powinna zawierać cztery elementy:
• wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia,
• odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia,
• wskazówki, w jaki sposób uczeń powinien poprawić tę konkretną pracę,
• wskazówki, w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej. Informacja zwrotna musi być ściśle związana z kryteriami oceniania określonymi przed wykonaniem zadania (czyli z NaCoBeZu).
4.Potrafi zadawać pytania angażujące ucznia w lekcję.
Zadawanie pytań w ocenianiu kształtującym polega na włączaniu wszystkich uczniów w myślenie nad rozwiązywaniem problemu postawionego przez nauczyciela. Ma temu służyć m.in.:
• kierowanie przez nauczyciela pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających się,
• poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania nauczyciela,
• zadawanie uczniom pytań „otwartych”.
5. Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską.
Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie recenzują swoje prace, dają sobie wzajemnie wskazówki, jak je poprawić. Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić, aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i czyni z niego aktywnego i odpowiedzialnego uczestnika tego procesu.
Nauczyciele w wybranych klasach i na wybranych przedmiotach wprowadzą następujące elementy oceniania do pracy (wszystkie lub kilka):
· cele lekcji podawane w języku ucznia,
· kryteria oceny „nacobezu” (na co będę zwracać uwagę),
· informację zwrotną (ustną lub pisemną).
Pozostałe elementy oceniania kształtującego (m.in. pytania kluczowe, techniki zadawania pytań, ocena koleżeńska, samoocena) stosowane są przez nauczycieli w miarę wynikających potrzeb.
Informacje dodatkowe:
W tym celu uczniowie na wybranych zajęciach będą prowadzić tzw. OK zeszyty.
OK ZESZYT różni się od zwykłego zeszytu tym, że wykorzystuje zasady oceniania kształtującego. Jest tworzoną przez samego ucznia książką, która powoduje, że uczenie się staje się widoczne, przynosi efekty i pozwala osiągnąć założone cele.
OK zeszyt:
- składa się ze stałych elementów takich jak: cele lekcji, NaCoBeZu,
- jest obszarem współpracy ucznia z nauczycielem – nauczyciel wskazuje co ma się w zeszycie znaleźć, a uczeń decyduje w jaki sposób zanotuje potrzebne informacje,
- jest miejscem przekazywania informacji zwrotnej, stosowania samooceny i oceny koleżeńskiej.
